Gia sư Biên Hòa Đồng Nai nhận thấy thông qua chương V, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm muốn nhắc nhở chúng ta về ý thức trách nhiệm của cá nhân với Đất Nước.
“Trong anh và em hôm nay
Đều có một phần Đất Nước
Khi hai đứa cầm tay
Đất Nước trong chúng ta hài hòa nồng thắm
Khi chúng ta cầm tay mọi người
Đất Nước vẹn tròn, to lớn
Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang Đất Nước đi xa
Đến những tháng ngày thơ mộng
Em ơi Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời…”
Đất Nước gần gũi nên Đất Nước hóa thân trong mỗi con người. Mỗi người, mỗi thế hệ góp phần làm nên sự trường tồn của Đất Nước. Cấu trúc câu điều kiện thể hiện sâu sắc sự suy ngẫm của tác giả. Bên cạnh đó, đoạn thơ sử dụng hàng loạt các hình ảnh tượng trưng chứa đựng tầng sau ý nghĩa. “Hai đứa cầm tay” là thể hiện sự thân thiết, tin cậy. “Cầm tay mọi người” là đoàn kết, gắn bó với cộng đồng. Sự tin tưởng yêu thương từ hai người có khả năng lan tỏa đến toàn bộ dân tộc. Khi những điều riêng tư, nhỏ nhặt kết hợp với nhau sẽ trở thành cái chung, làm nên Đất Nước “vẹn tròn to lớn” đầy vững mạnh. Và “con ta”, thế hệ tiếp nối sẽ xây dựng và phát triển Đất Nước, đem đến một tương lai mới, tốt đẹp và giàu có hơn – “Đến những tháng ngày thơ mộng”. Biện pháp liệt kê tang tiến các tính từ chỉ mức độ: “hài hòa, nồng thắm, vẹn tròn, to lớn…” đã diễn tả sâu sắc niềm tin bất diệt của tác giả dành cho thế hệ trẻ tương lai.
Gia sư Biên Hòa Đồng Nai cho rằng những lời yêu thương và tin tưởng ấy đã giúp thế hệ trẻ hôm nay và mai sau thức tỉnh ý thức trách nhiệm của bản thân. Chúng ta nhận thức được rằng: “Đất Nước là máu xương”, là sự sống, là chính chúng ta. Vì vậy để bảo vệ máu xương của mình, mỗi người phải biết “gắn bó, san sẻ, hóa thân”, tức là phải biết hòa hợp, chia sẻ, đoàn kết, hi sinh để đất nước trường tồn vĩnh cửu. cả đoạn thơ là lời nhắn nhủ tinh thần chân thành, sâu sắc của tác giả dành cho chúng ta. Chẳng thế mà, trong chương IV: “Tuổi trẻ không yên”, tác giả đã từng viết:
“Hỡi tuổi trẻ như một rừng cây lớn
Đón nắng trời gió bão đầu tiên
Hãy đến đây những người lính trung kiên
Trong đội ngũ những người đi cứu nước.”
Tình yêu nước đã trở thành thứ tình cảm lớn lao của toàn bộ dân tộc. Có rất nhiều những thi nhân cũng như Nguyễn Khoa Điềm đã bày tỏ trái tim mình với thi ca:
“Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất
Có một phần xương thịt của em tôi”
(Giang Nam)
HOA TIÊU