Gia sư Biên Hòa Đồng Nai giới thiệu nhà viết kịch Lưu Quang Vũ

Trần Lai

Gia sư Biên Hòa Đồng Nai giới thiệu nhà viết kịch Lưu Quang Vũ sinh năm 1948, mất năm 1988

Ông sinh ra tại tỉnh Phú Thọ, quê ở Đà Nẵng. Thời thơ ấu, ông sống ở vùng trung du Phú Thọ đến năm 1954 thì sống và đi học ở Hà Nội. Nhà viết kịch ấy đã từng tham gia quân đội thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Về sự nghiệp sáng tác văn chương, ông bắt đầu sáng tác thơ vào những năm sáu mươi của thế kỉ hai mươi và đến đầu những năm tám mươi thì chuyển sang lĩnh vực sân khấu. Sự nghiệp của ông gồm hơn năm mươi kịch bản hầu hết đều được dàn dựng với nhiều tác phẩm tiêu biểu sâu sắc. Với những đóng góp to lớn của cá nhân, ông được xem là hiện tượng đặc biệt của sân khấu thị trường những năm tám mươi của thế kỉ hai mươi, là một trong những nhà kịch tác gia tiêu biểu nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông được nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học vè nghệ thuật vào năm 2000.
Phong cách kịch của Lưu Quang Vũ khá đặc sắc, thường hướng đến những vấn đề nóng bỏng thời sự mang đậm giá trị nhân văn muôn thuở. Ngôn ngữ kịch giàu tính triết lý, giàu chất thơ bay bổng. Đề tài kịch của ông thường gắn liền với lịch sử, thời sự.

“Hồn Trương Ba, da hàng thịt” tiêu biểu cho phong cách sáng tác kịch của Lưu Quang Vũ. Tác phẩm được sáng tác vào năm 1981 nhưng mãi đến năm 1984 mới được ra mắt công chúng. Tác phẩm này có nguồn gốc từ câu chuyện dân gian nổi tiếng nhưng chứa đựng sự sáng tạo mới mẻ của Lưu Quang Vũ. Trong truyện dân gian, hồn Trương Ba và xác hàng thịt chung sống hạnh phúc với nhau đã thể hiện sự tuyệt đối hóa vai trò của linh hồn. Trong kịch của Lưu Quang Vũ lại khác. Ở đây, hồn Trương Ba và xác hàng thịt nảy sinh mâu thuẫn gay gắt, cần phải giải quyết để Trương Ba chấp nhận cái chết và trả lại thân xác cho anh hàng thịt. Qua đó, ta thấy được vai trò của cả linh hồn và thể xác, từ đó đề xuất quan niệm nhân sinh mới mẻ và nhân văn. Tác phẩm này được dánh giá là một trong những vở kịch gây tiếng vang lớn nhất của Lưu Quang Vũ.

Trung tâm gia sư Biên Hòa Đồng Nai nhận thấy đoạn trích trong sách giáo khoa thuộc cảnh bảy và đoạn kết của vở kịch

Nội dung đoạn trích đã thể hiện sự đau khổ dằn vặt và quyết định cuối cùng của hồn Trương Ba. Lớp một là lời đối thoại giữa hồn và xác, xác thắng thế, hồn đành nhập trở lại vào xác. Lớp hai là cuộc đối thoại giữa Trương Ba và người thân, họ nhận ra sự thay đổi khiến ông vô cùng đau khổ. Lớp tiếp theo là cuộc đối thoại giữa Trương Ba và Đế Thích, Trương Ba quyết định trả lại thân xác cho anh hàng thịt và xin cho cu Tị được sống lại. Màn cuối cùng là Trương ba chết đi nhưng công còn sống mãi trong tâm trí của người thân và những điều tốt đẹp của cuộc đời.

Gia sư Biên Hòa cho rằng đoạn kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” của nhà nghệ sĩ Lưu Quang Vũ khép lại nhưng mở ra trong ta nhiều bài học, triết lí sâu sắc.

Cuộc đấu tranh giữa Hồn và Xác là cuộc đấu tranh giữa đời sống tinh thần, đạo đức thanh cao với đời sống vật chất và những ham muốn tầm thường bên trong mỗi con người. Hồn Trương Ba có một cuộc sống đáng hổ thẹn khi phải sống chung với phần thể xác dung tục và bị sự dung tục đồng hóa. Tác phẩm đã cảnh báo nguy cơ con người bị tha hóa khi phải sống trong sự dung tục. Con người phải biết đấu tranh để loại bỏ sự dung tục, giả tạo để cuộc sống tươi sáng hơn, đẹp đẽ và nhân văn hơn. Không chỉ vậy, tác phẩm này còn thể hiện sự chiến thắng của cái thiện, cái đẹp và sự sống đích thực. Cuộc sống với chuẩn mực là không được sống là chính mình là sự sống vô nghĩa, bất hạnh, không cần thiết cho bất kì ai. Con người là một thể thống nhất. Hồn và xác phải hài hòa với nhau. Không thể có một tâm hồn thanh cao trong một thân xác phàm tục, tội lỗi và ngược lại. Tác phẩm còn khẳng định, không thể sửa cái sai này bằng cách vá víu, tạm bợ vì nó không đem lại kết quả tốt đẹp mà còn gây ra tai họa cho những người tốt và tạo cơ hội cho những kẻ xấu sách nhiễu, làm vẩn đục cuộc sống.
 

Tôi là Trần Lai hiện đang là Co-Founder của Gia Sư Minh Trí. Trong blog của mình tôi chia sẻ các phương pháp học tập hiệu quả, các bài văn hay, thông tin về tác giả, tác phẩm để quý thầy cô, quý phụ huynh và các em học sinh tham khảo. Hi vọng sẽ giúp ích cho quý độc giả

Trần Lai

• Truyện Kiều (Nguyễn Du): Bài giới thiệu hay nhất
• Trung tâm gia sư ở Biên Hòa Đồng Nai cảm nhận về nhân vật bà Hiền trong tác phẩm Một Người Hà Nội
• Cảm nhận vẻ đẹp của người lái đò sông đà của nhà văn Nguyễn Tuân
• Gia sư ở Biên Hòa cảm nhận vẻ đẹp trữ tình của sông đà trong tác phẩm Người Lái Đò Sông Đà của nhà văn Nguyễn Tuân
• Cảm nhận về vẻ đẹp sông Hương nơi thượng nguồn trong tác phẩm Ai Đã Đặt Tên Cho Dòng Sông