Nội dung

Gia Sư Biên Hòa Đồng Nai với thông điệp thẩm mĩ qua tác phẩm “Chiếc Thuyền Ngoài Xa”

Gia sư Biên Hòa Đồng Nai nhận thấy Nguyễn Minh Châu là nhà văn có hai phong cách nghệ thuật theo hai giai đoạn: trước thập kỉ 80 của thế kỉ XX, ngòi bút của ông mang khuynh hướng sử thi, trữ tình lãng mạn. Từ thập kỉ 80 trở về sau chuyển sang cảm hứng thế sự với triết lý đời thường, khám phá vẻ đẹp tâm hồn của con người trong cuộc sống. Trong đó, “Chiếc thuyền ngoài xa” là tác phẩm được viết năm 1983, thuộc giai đoạn thứ hai của tác giả đã mang theo một thông điệp thẩm mĩ phát xuất từ chính những nghịch lý ở đời thường. Và thông qua câu chuyện của mình, nhà văn muốn gửi gắm đến người đọc những điều sâu sắc.

Tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” có hai nghịch lý: thứ nhất là người đàn ông đánh vợ không phải vì vũ phu nhưng vì áp lực cuộc sống đè nặng lên vai anh ta nên anh chọn cách đánh vơ để giải tỏa những áp lực đó, còn người vợ thì cam chịu bị đánh đập chỉ mong giữ gìn hạnh phúc gia đình. Thứ hai là người đàn bà trong thất học và quê kệch ấy lại là người có kinh nghiệm sống và từng trải hơn cả.

Gia Sư tại Biên Hòa Đồng Nai thấy rằng thông qua hai nghịch lý, tác giả ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ. Người đàn bà làng chài là hiện thân cho vẻ đẹp của tình mẫu tử, đức hy sinh và lòng vị tha. Đó là “hạt ngọc” chứa trong cái vẻ lấm láp đời thường.

Người đàn bà ấy không cam chịu một cách ngốc nghếch mà hiểu đời sâu sắc “tình thương con cũng như nỗi đau, cũng như cái sự thâm trầm trong việc thấu hiểu các lẽ đời hình như mụ chẳng bao giờ để lộ rõ rêt ra bên ngoài”. Bà biết chắt chiu những hạnh phúc đời thường. Người phụ nữ với ngoại hình xấu xí ấy lại giàu đức hy sinh và có một tâm hồn đẹp đẽ.

gia-su-bien-hoa-dong-nai-phan-tich-chiec-thuyen-ngoai-xa

Tình trạng bao lực trong gia đình hiện nay vẫn còn mà phụ nữ và trẻ em là nạn nhân. Nguy cơ trẻ em nhiễm thói vũ phu do bị tổn thương tâm hồn vì mất đi niềm tin vào cuộc sống. Có một chi tiết mà người đọc không thể không suy ngẫm-con dao găm thằng Phúc (đứa con) giấu trong cặp quần, điều gì sẽ xảy ra nếu bố nó cứ tiếp tục đánh mẹ nó.

Tất nhiên không thể giải quyết theo cách của Đẩu (ly hôn) mà vấn đề là cần phải đẩy lùi cái đói, cái nghèo . Cuộc chiến này dai dẳng và khó khăn hơn những cuộc chiến khác. Chiếc xe tăng hỏng là hình ảnh ẩn dụ cho cuộc kháng chiến chống Mỹ đã kết thúc nhưng đằng sau đó là hình ảnh bạo lực của gia đình – chính là những khó khăn mà chúng ta cần phải đối mặt và giải quyết trong thời đại mới. Với cái nhìn sâu sắc, ưa tìm tòi và khám phá cuộc sống đa chiều nhiều diện, nhà văn Nguyễn Minh Châu đã phát hiện và nêu lên một vấn đề bức thiết mà chúng ta gặp phải trong cuộc sống ngày nay. Người nghệ sĩ thiên tài là ở chỗ đó.

Lúc đầu thấy cảnh tượng đó, Phùng cứ nghĩ người chồng là lính Ngụy nên bản chất tàn bạo đã có sẵn trong máu của anh, nhưng không phải vì anh chồng đã trốn lính. Người chồng đánh vợ vì say cũng không phải, vì anh ta lại không biết uống rượu. Nhưng khi đánh vợ, anh ta lại hết sức đau đớn, vậy thì cái ác không phải do bất cứ điều gì khác ngoài đói nghèo. Chồng của người đàn bà hàng chàng vừa đáng thương nhưng cũng đáng trách. Đáng thương vì anh ta là nạn nhân của đói nghèo, của lạc hậu, của thất học. Đáng trách vì anh ta đã không làm chủ được chính mình, bị tha hóa vì khó khăn của cuộc sống, trở thành hung thủ gây ra đau thương cho chính vợ con mình.

gia-su-bien-hoa-dong-nai-phan-tich-nhan-vat-phung

Gia sư tại biên hòa cho rằng văn học phải tham gia xóa bỏ nghịch lý, nhà văn không chỉ dừng lại ở phê phán bạo lực, mu muội mà còn phải góp phần chỉ ra con đường cải tạo cuộc sống để những gia đình như gia đình làng chài không còn phải sống trong cảnh bạo lực tàn ác. Văn học chân chính phải hướng về con người, nhất là những kiếp người bé mọn. Đó chính là những điều mà nhà nghệ sĩ Nguyễn Minh Châu muốn gửi gắm đến chúng ta thông qua tác phẩm của mình – “Chiếc thuyến ngoài xa”.

Tôi là Trần Lai hiện đang là Co-Founder của Gia Sư Minh Trí. Trong blog của mình tôi chia sẻ các phương pháp học tập hiệu quả, các bài văn hay, thông tin về tác giả, tác phẩm để quý thầy cô, quý phụ huynh và các em học sinh tham khảo. Hi vọng sẽ giúp ích cho quý độc giả

Trần Lai

Các bài viết khác...